مرکز آمار ایران اخیراً سری زمانی حساب‌های فصلی منتهی به اسفندماه ۱۳۹۵ را منتشر کرد. بر این اساس، رشد اقتصادی سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۳ /۸ درصد بوده و اندازه اقتصاد ایران از حیث محصول ناخالص داخلی بالاخره پس از پنج سال به سطح سال ۱۳۹۰ بازگشته است. اما با بررسی وضعیت بازار مسکن در آمار بانک مرکزی به چه نتیجه‌ای خواهیم رسید؟
به گزارش ملک رادار و به نقل از هفته‌نامه تجارت فردا، بخش استخراج نفت و گاز طبیعی با رشد ۸ /۷۸درصدی، بالاترین نرخ رشد را در میان تمامی بخش‌های اقتصاد ایران داشته است. همچنین محصول ناخالص داخلی بدون نفت نیز در سال گذشته ۳ /۶ درصد رشد کرده است. این سومین سال پیاپی است که اقتصاد ایران نرخ رشد مثبت را شاهد بوده است. به‌رغم اینکه تمامی بخش‌های اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۵ از رشد مثبت برخوردار بودهاند، بخش ساختمان کماکان برای پنجمین سال پیاپی با رشد منفی مواجه بوده است.
انقباض مجدد بخش مسکن و نشانههای توقف آن
حساب‌های ملی فصلی مرکز آمار ایران حاکی از آن است که بخش ساختمان طی ۱۲ماهه منتهی به اسفندماه ۱۳۹۵ به میزان ۶ /۱۲ درصد منقبض شده است. این پنجمین سال پیاپی است که بخش ساختمان، رشد اقتصادی منفی را تجربه میکند. در کنار رکود دیرپای بخش ساختمان، این بخش تنها بخشی است که به اعتبار تعاریف رسمی، در رکود به سر می‌برد. از این‌رو با توجه به نقش محوری این بخش ساختمان در اشتغال، سرمایهگذاری ثابت و تقاضای محصولات سایر بخش‌ها، ادراک عمومی نسبت به وضعیت اقتصاد ایران، با آمار رسمی همسویی کافی ندارد. به عبارت دیگر از آنجا که بخش ساختمان، تاثیر قابل ملاحظه و مستقیمی بر زندگی اکثریت جامعه برجای می‌گذارد، رکود این بخش نسبت به رونق سایر بخش‌ها، وزن بیشتری در شکل‌گیری ادراک عموم نسبت به وضعیت اقتصاد ایران دارد.
در این رابطه توجه به این واقعیت ضروری است که بخش ساختمان دارای پیوندهای پسین قوی با سایر بخشهاست. در واقع تقاضای بسیاری از محصولات و خدمات وابسته به رونق بخش مسکن است. از این‌رو رکود در بخش ساختمان منجر به رکود تقاضا در بسیاری از بخش‌های دیگر می‌شود. در همین راستا مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس حاکی از آن است که بخش «ساختمان‌های مسکونی» و «سایر ساختمان‌ها» از حیث قوت پیوندهای پسین با سایر بخش‌ها به ترتیب در رتبه پنجم و سوم از میان ۴۶ بخش مورد بررسی قرار دارند.۱ بخش ساختمان علاوه بر اهمیتی که به لحاظ پیوند با سایر بخش‌ها دارد، سهم قابل توجهی از تشکیل سرمایه ثابت ناخالص و اشغال را نیز به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین تغییر ادراک عمومی نسبت به وضعیت اقتصادی مستلزم خروج بخش مسکن از رکود خواهد بود.
خوشبختانه آمار مندرج در حساب‌های فصلی مرکز آمار ایران نشانه‌هایی از توقف انقباض بخش ساختمان و امید به پایان رکود مسکن را ارائه می‌دهد. بر اساس حساب‌های فصلی، اگرچه بخش ساختمان در ۱۲ماهه منتهی به اسفند ۱۳۹۵ رشد منفی ۶ /۱۲ درصد را به ثبت رسانده است اما ارزش افزوده بخش ساختمان در فصل زمستان ۹۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل، منقبض نشده است. این در حالی است که رشد ارزش افزوده بخش ساختمان در فصول بهار، تابستان و پاییز ۹۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب منفی ۵ /۱۶ درصد، منفی ۲ /۶ درصد و منفی ۳ /۲۸ درصد بوده است.
توقف انقباض بخش ساختمان در زمستان ۱۳۹۵ در حالی رخ می‌دهد که از زمستان ۱۳۹۲ تا پاییز ۱۳۹۵، بخش ساختمان طی فصول متمادی از ۶ /۹ درصد تا ۳ /۲۸ درصد در هر فصل منقبض شده است. به عبارت دقیق‌تر این اولین بار طی ۱۳ فصل اخیر است که بخش ساختمان به طور معنا‌داری منقبض نشده است.
Loading ...
