بازار مسکن مانند بسیاری از بازارهای دیگر در انتظار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است؛ اما در همان روز، انتخابات دیگری هم برگزاری میشود که نتیجه آن میتواند بر ساختوساز مسکن به خصوص در شهرهای بزرگ تأثیر بگذارد و آن انتخابات شورهای شهر و روستا است.
تغییر ترکیب شورای شهر و سیاستهایی که شهردار جدید دنبال میکند، به صورت مستقیم بر بازار ملک تأثیرگذار خواهد بود. بدین ترتیب میتوان گفت فعالان این بازار در کنار انتظار برای خروج از رکود و مشخص شدن نتیجه مذاکرات برجامی، ماههای مهمی را پیش رو دارند. در همین حال، از نیمه دوم خرداد، بازار نقل و انتقالات مستأجران نیز رونق میگیرد. بازاری که بهشدت تحت تأثیر افزایش قیمتها است.
مستأجران در سالهای اخیر، روزهای سختی را گذراندهاند. افزایش قیمت رهن و اجاره که تقریباً از هیچ ضابطهای پیروی نمیکند، باعث شده است آنها هرساله برای تأمین پول رهن و اجاره با دردسر روبرو شوند و حتی مجبور باشند به محلههای ارزانتر مهاجرت کنند. همزمان با این معضل، همهگیری کرونا نیز مشکلات دیگری را برای جابهجاییهای تابستانی ایجاد کرده است.
سال گذشته دولت به منظور کمک به مستأجران، میزان افزایش اجارهها را حداکثر ۲۵ درصد تعیین کرد و همچنین وام ودیعه مسکن را برای آنها در نظر گرفت. امسال نیز اعلام شده است مالکان باید حداکثر همان ۲۵ درصد افزایش را اعمال کنند و در عین حال محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است کلیات افزایش و تداوم وام ودیعه مسکن در ستاد ملی کرونا به تصویب رسیده است. براساس گزارشها سال گذشته از ۹۲۰ هزار ثبت نام ۳۳۲ هزار نفر مدارک خود را تکمیل و به نظام بانکی معرفی شدند و در نهایت تا اواسط فروردین ماه امسال ۲۲۳ هزار نفر تسهیلات خود را دریافت کردند.
وام ودیعه مسکن در تهران ۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۱۵ میلیون تومان بود. حالا وزیر راه و شهرسازی خبر داده کلیات افزایش و تداوم وام ودیعه مسکن در ستاد ملی کرونا مصوب شده و جزئیات آن اعلام خواهد شد.
بهشت خلافسازها
گفتیم که نتایج انتخابات شورای شهر نیز بر بازار مسکن تأثیر خواهد داشت؛ اما جدا از آن، موضوعی که مورد اهمیت است این است که ورود به دوران بدون نظارت در ساختوسازهای شهری است. روزنامه دنیای اقتصاد دوره گذار مدیریت شهری را که کمکم آغاز شده و احتمالاً تا پاییز ادامه خواهد داشت را «بهشت خلافسازها» توصیف کرده و گفته است که معمولاً در این دوران یکسری مجوز برای ساختوسازهای نامتعارف یا مشکلدار صادر میشود که بعدیها امکان ابطال آن را ندارند.
اما در مقابل، سازندهها با موضوع قدرت خرید روبرو هستند. یک تحلیلگر بازار مسکن معتقد است ضعف مزمن تقاضای مصرفی یکی از مهمترین دلایل روند معاملات بازار مسکن در یک دهه اخیر است. فخرالدین زاوه، به پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، گفته است: «ترکیب کاهش قدرت خرید با افزایش شدید بهای کالای گرانقیمت مسکن و همچنین ضعف بازار مالی مسکن در فراهم کردن تسهیلات خرید برای خانوارها، منجر به خروج بخش اعظم تقاضای مصرفی از بازار شده است که خود را در کاهش شدید سطح معاملات در سالهای اخیر نسبت به سالهای دهه ۸۰ یا ابتدای دهه ۹۰ نشان میدهد.»
یکی از گروههایی که به عنوان تقاضای مصرفی مسکن معرفی میشوند، خانه اولیها هستند که آمارها نشان میدهد قدرت خرید وام وعده داده شده به خانه اولی ها در تهران به ۸.۲ متر مربع و در کشور به ۶ متر مربع کاهش پیدا کرده و این ناکارآمدی تسهیلات در پوشش بهای مسکن باعث شده است تاریخ مصرف وام خرید خانه اول منقضی شود؛ اما نقطه امید آنجاست که برخی خبرگزاری ها گزارش داده اند از هفته پایانی اردیبهشت به بعد حجم عرضه در بازار مسکن ۴۶ درصد افزایش یافته و قیمتهای پیشنهادی ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده زیرا مالکانی که تا چند هفته قبل در تردید برای عرضه املاک خود به سر میبردند زمان فعلی را مقطع خروج از بازار مسکن میدانند.
حجم عرضه در مناطق جنوبی در مقایسه با نقاط شمالی از رشد بیشتری برخوردار بوده است. به طوری که در بعضی مناطق مثل منطقه ۱۴ تمایل برای فروش ۲۱۴ درصد، منطقه ۲۲ بالغ بر ۱۹۶ درصد، منطقه ۱۳ به میزان ۱۹۱ درصد و منطقه ۱۲ بالغ بر ۱۶۰ درصد رشد نشان میدهد. در مناطق ۱ تا ۶ نیز تعداد آگهیهای ثبت شده به ترتیب ۶، ۲۷، ۱۳، ۱۰۴، ۲۰ و ۴۶ درصد افزایش یافته است.
برای جستوجو در میان صدها هزار آگهی مسکن ثبت شده در سایتهای ملکی و آشنایی با قیمت ملک در بازار میتوانید از موتور جستوجوی ملک رادار استفاده کنید و همچنین میتوانید برای مشاهده آگهیهای روزانه به تفکیک مناطق و نوع آگهی به صفحه دایرکتوری آگهیهای ملک رادار مراجعه کنید.