اعضای شورای شهر پنجم پایتخت پیش از آنکه بر کرسی‌های ساختمان بهشت تکیه بزنند یک نقشه راه حاوی ۲۰۸ ماموریت در ۶ حوزه حیاتی اداره پایتخت تدوین کردند تا پس از آغاز دوره پنجم شورای شهر به‌صورت رسمی از این برنامه به‌عنوان نقشه راه اداره شهر تهران در چهار سال آینده استفاده کنند. در این برنامه چهارمین محور ماموریتی به حوزه شهرسازی و معماری پایتخت مربوط می‌شد تا بتوانند درآمدهای ناپایدار شهری را محدود کنند.
به گزارش ملک رادار و به نقل از دنیای اقتصاد، از دیدگاه کارشناسان شهری از آنجا که طی سال‌های گذشته همواره بخش شهرسازی و معماری مهم‌ترین منبع درآمد اداره پایتخت بوده‌است برنامه‌ریزی برای اصلاح مدیریت این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.
چراکه حتی بعد از رونمایی و اجرای طرح تفصیلی جدید تهران در اردیبهشت ۹۱ به‌عنوان نقشه راه ساخت‌وسازهای شهری، به‌دلیل اجرای نیم‌بند این طرح، همچنان این حوزه ماموریتی شهرداری بر مدار برنامه پیش نمی‌رود.
از این رو در اولین تصمیم‌گیری اعضای پارلمان محلی پنجم پایتخت تکمیل و تصویب بندهای تکالیف طرح جامع و تفصیلی که طی سال‌های گذشته معوق مانده و کنترل هوشمند رعایت ضوابط پهنه‌بندی در سامانه شهرسازی شهرداری تهران تاکید شده‌است.
چراکه برخلاف آنکه با اجرای این طرح باید تمامی ضوابط شهرسازی در یک اتاق شیشه‌ای در رصد تمامی شهروندان قرار بگیرد اما طی سال‌های گذشته در برخی مواقع دسترسی به این سامانه برای اعضای شورای شهر و شورای‌عالی شهرسازی دو مرجع نظارتی در این حوزه فراهم نبود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد: تغییر کاربری در کنار سایر انواع عوارض ساختمانی همچنان دو ردیف درآمدی مهم در بودجه سالانه شهر را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل استقرار سامانه صیانت و رصد هوشمند تغییرات کاربری‌های اراضی شهری یکی از محورهای ماموریتی در این حوزه تعریف شده است.
همچنین صدور بی‌رویه و ناهمخوان پروانه‌های ساختمانی با اسناد فرادست طی سال‌های گذشته سبب شد تا ظرفیت جمعیت‌پذیری پایتخت از میزان پیش‌بینی شده در طرح جامع فراتر رود. از این رو بازبینی ظرفیت جمعیت‌پذیری شهر تهران نیز در این طرح اولیه ضروری شمرده شده است.
در مقابل تیم منتخب شورای شهر پنجم برای جایگزینی منابع درآمدی ناپایدار شهری از محل صدور پروانه ساختمانی برنامه اخذ عوارض بهره‌برداری به‌جای عوارض ساخت را در دستور کار تیم جدید شهرداری تهران قرار داده‌است.
ضمن آنکه در دوره گذشته، مدیریت شهری به‌منظور کسب درآمد از صدور مجوزهای ساختمانی، امکان تخریب و نوسازی ساختمان‌های کم‌سن شهر را فراهم کرده‌بود که منجر به هدررفت حجم زیادی از سرمایه ملی شد. مدیریت جدید شهرداری مکلف است از تخریب ساختمان‌های بادوام شهر جلوگیری کند.
دومرحله‌ای شدن صدور پروانه ساختمانی، الزام استفاده از مجری ذی‌صلاح در ساخت‌وساز شهری و کاهش زمان صدور پروانه نیز از برنامه‌های تیم جدید اداره شهر تهران برای افزایش کیفیت ساخت‌وسازهای شهر است. همچنین یکی دیگر از تکالیف معلق مانده طرح تفصیلی تدوین و تصویب ضوابط بلندمرتبه‌سازی ۶ ماه پس از اجرای طرح تفصیلی است.
با وجود گذشت بیش از پنج سال از اجرای طرح تفصیلی این بند نه‌تنها اجرایی نشده بلکه در دو سال ابتدایی اجرای تفصیلی در غیاب ضوابط بلندمرتبه‌سازی، مدیریت شهری اقدام به صدور مجوز ساخت بناهای بلندمرتبه می‌کرد.
تیم منتخب شورای شهر با نگاهی به این موضوع تکمیل، تدوین و تصویب ضوابط ساخت‌وساز ساختمان‌های بلندمرتبه شهر را در دستور کار خود قرار داده ضمن آنکه توقف فعالیت شوراهای معماری مناطق برای جلوگیری از تصمیمات موردی و سلیقه‌ای و شفاف‌سازی عوارض پروانه و جرایم ساختمانی نیز از دیگر محورهای تکلیفی برای ایجاد شفافیت در این حوزه است.
علاوه بر تامین درآمد سهل‌الوصول از محل انواع عوارض ساختمانی، فروش اراضی ذخیره شهری در زمان رکود ساخت‌وساز از منابع مهم درآمدی شهر محسوب می‌شود اما به نظر می‌رسد شورای شهر جدید با ایجاد سامانه کنترل بر استفاده مناسب از زمین‌های ذخیره شهر نظارت کند.
تغییر برنامه نوسازی بافت فرسوده از نوسازی کالبدی به نوسازی فضایی-کالبدی، راه‌اندازی صندوق‌های توسعه محلی به منظور نوسازی بافت فرسوده و جلب مشارکت بخش‌خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بافت فرسوده از مهم‌ترین ماموریت‌ها در برنامه اولیه دوره پنجم شورای شهر در راستای ارتقا و تسریع جریان نوسازی بافت فرسوده ۳ هزار و ۲۶۸ هکتاری پایتخت است.
در این میان محمدسالاری رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران معتقد است: همزمانی تشکیل شورای شهر پنجم و روی کار آمدن دولت دوازدهم سبب شده با وجود یکسری تفاوت‌های جزئی، یک تفکرو گفتمان مشترک در دولت و مدیریت شهری ایجاد شود.
از این رو مقطع زمانی کنونی می‌تواند یک فرصت بسیار خوبی برای مدیریت شهری برای تحقق ماموریت‌های شهرسازی و معماری پایتخت به‌وجود آورد. .
او می‌گوید: بازنگری طرح تفصیلی و تحقق طرح‌های موضعی و موضوعی، نحوه صیانت و حفاظت و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و میراثی شهر از جمله تکالیفی است که باید در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد. در عین حال تسهیل‌گری جدی در حوزه احیا، نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران به‌عنوان یک ابر چالش کلان‌شهر تهران و سایر کلان‌شهرها نیز باید اجرایی شود.
همچنین نحوه صیانت و حفاظت از باغات شهر و باغ ویلاها اعم از باغات بهم پیوسته‌ای مثل محدوده کن، فرحزاد و سوهانک و حفاظت از محدوده حریم شهر تهران نیز باید مورد توجه جدی قرار گیرد. به گفته او در حوزه حریم شهر تهران، علاوه بر موضوع مدیریت آن، نحوه بهره‌برداری از حریم شهر و تحقق طرح‌های موضعی و موضوعی در این محدوده باید مورد پیگیری جدی واقع شود.
او با بیان اینکه حوزه شهرسازی تکیه‌گاه اصلی تامین منابع درآمدی شهرداری در سال‌های اخیر بود، اظهار کرد: اگرچه همان‌طور که در اسناد فرادست و نقطه نظرات کارشناسان نیز وجود دارد باید میان درآمدهای شهرداری و حوزه شهرسازی یک جدایی اتفاق افتد ولی واقعیت این است که این انفصال نمی‌تواند یک دفعه‌ای و ناگهانی باشد.
اما قطعا یکی از دلایل مهم مغفول ماندن ماموریت‌های شهرسازی و معماری همین اتکای شهرداری تهران در حوزه درآمدی به منابع حاصل از عوارض بخش شهرسازی شامل بارگذاری‌ها، تخلفات ساختمانی و تغییر کاربری‌ها است.
Loading ...
