رابرت پاتنام در کتاب معروف و تاثیرگذار خود به نام «دموکراسی و سنت‌های مدنی» که حاصل مطالعه‌ای طولانی مدت، حدود ۲۰ سال، درباره تاسیس و کارکرد نهاد شوراهای منطقه‌ای در ایتالیا است، «ثبات کابینه» را به‌عنوان یکی از عوامل مهم پیروزی شوراهای موفق در برابر شوراهای شکست خورده ذکر می‌کند. به عبارت دیگر شورایی که دچار تغییرات مکرر مدیریتی شود در نهایت عملکرد ضعیفی خواهد داشت و مردمی را که با شور و شوق به آنها رای داده بودند، ناامید می‌کند. از این‌رو ثبات مدیریت یک اصل مهم برای عملکرد همه سازمان به‌ویژه نهادهای دموکراتیک است.
به گزارش ملک رادار و به نقل از دنیای اقتصاد*،یک نگرانی جدی درباره ورود لیست امید به شورای شهر تهران در دوره پنجم، تکرار اتفاقاتی بود که در شورای دوره اول، هنگام حضور اصلاح‌طلبان در شورا، برای مدیریت شهری تهران اتفاق افتاد و به گمان بزرگ‌ترین ضربه را به دموکراسی محلی و نهاد نوپای شورا وارد کرد. بخشی از این اتفاقات به مساله عمر مدیریتی کوتاه افرادی برمی گشت که شورا به شهرداری پایتخت برمی‌گزید. عملکرد ضعیف آن شورا سبب انحلالش در دولت اصلاحات شد و جو ناامیدی پدید آمده سبب مشارکت اندک مردم در انتخاباتدوره دوم شورای شهر تهران و در نتیجه پیروزی جناح اصولگرا شد.
سلطه جناح پیروز بر شورای شهر ۱۴ سال به طول انجامید و دو شهردار منتخب آنان یعنی محمود احمدی‌نژاد و محمدباقر قالیباف هر کدام به ترتیب ۲۶ و ۱۴۴ ماه بر سمت خود باقی ماندند. قالیباف از این نظر رکورددار شهرداری پایتخت است و رکورد نفر دوم این لیست یعنی دیگر شهردار نظامی تهران، کریم آقا بوذرجمهری، ۱۲۰ ماه است.
حال هنوز مهر امضای شهرداری محمدعلی نجفی خشک نشده و تنها پس از گذشت حدود ۶ ماه از آغاز کار از مسوولیت استعفا کرده است. البته در این استعفا، شورای شهر جدید نقش چندانی ندارد و به نظر می‌رسد مساله به نجفی و حاشیه‌های پدید آمده برای او به‌ویژه جشن بزرگداشت روز زن در برج میلاد برمی‌گردد.
در هر حال تردیدی نیست که پذیرش استعفای نجفی و اصرار او بر کناره‌گیری، ضربه‌ای بر پیکر شورای پنجم و اعتماد مردم به لیست امید و حامی آن خواهد بود، ضربه‌ای که ممکن است همچون دومینو، این شورا را گرفتار مسائل متعدد و تکرار تجربه تلخ شورای دوره اول کند. اکنون سرنوشت وعده‌های لیست امید برای شهر تهران روشن نیست و تصمیم نجفی به هر علتی تصمیم خوبی نیست.
واقعیت آن است که تحقق شعارها و قول‌های داده به مردم درباره اصلاح مدیریت شهری تهران و افزایش کیفیت زندگی مردم پایتخت نیازمند ثبات شهردار است. اگر قالیباف موفق شد چهره تهران را با ابزار شهرداری تغییر دهد بخش عمده‌ای از آن به سبب عمر طولانی مدیریتش بود. او با وجود حجم عظیم انتقادها، مصمم و بی‌وقفه به کارش به‌عنوان شهردار ادامه داد و اثر خودش را بر شهرداری و شهر گذاشت.
کمترین انتظار از شورای شهر و نجفی این است که درباره این تصمیم بازنگری و به پیامدهای آن فکر کنند. شاید شورا قابل ملامت باشد که چرا فردی با سابقه نجفی را برای شهرداری تهران برگزید. شاید این قضاوتی تلخ باشد اما به‌نظر می‌رسد او با بروز فشار بلافاصله به جای مقاومت و مبارزه، اول سراغ آخرین راه حل که همان استعفا است می‌رود و میدان را خالی می‌کند. نهاد شهرداری تهران که تاب‌آوری چندانی ندارد و گرفتار مشکلات عدیده‌ای چون تامین منابع مالی و تورم نیروی انسانی است با استعفای نجفی وارد دوران تشدید بحران خواهد شد و تا دستیابی به ثبات حداقل چند ماه با ارزش تلف خواهد شد.
کل عمر فعالیت شورای شهر چهار سال است و اکنون با این وضعیت، شورای پنجم یک‌سال از آن را به هدر داده است. اگر اختلافات میان اصلاح‌طلبان بر سر تصدی سمت‌های عالی در شهرداری بالا بگیرد، معلوم نیست که آن سه سال باقی‌مانده هم موجب کسب نمره‌های قبولی نزد مردم تهران به‌ویژه رای‌دهندگان به لیست امید شود. برخی می‌گویند تاریخ تکرار می‌شود و به نظر می‌رسد بختک بحران شورای دوره اول به سراغ شورای پنجم اصلاح‌طلبان هم آمده باشد.
* حسین ایمانی جاجرمی، جامعه‌شناس شهری
Loading ...
