اگر تا به حال برای خرید یا فروش خانه خودمان اقدام کرده‌ایم و یا در جریان خرید مسکن توسط اطرافیانمان باشیم قطعا اصطلاح سن ساختمان را شنیده‌ایم. سن بنا از موضوعات بسیار مهم در حوزه معاملات مسکن است که بسیاری از ما آشنایی کافی با آن نداریم.
به گزارش ملک رادار و به نقل از لابی، سن ساختمان تعیین کننده عمر مفید ساختمان و میزان فرسودگی آن است. بنابراین مهم است که وقتی قصد خرید خانه‌ای را داریم در محاسبه سن املاک دقت کافی را داشته باشیم و جدای از گفته فروشنده و مشاور املاک خودمان بتوانیم محاسبه سن ملک را به درستی انجام دهیم.
انواع سن ساختمان
قبل از هر چیز لازم است بدانیم که اصطلاح سن ساختمان اصطلاحی بسیار کلی است و انواع مختلفی از سن برای یک خانه وجود دارد. زمانی که از سن یک بنا صحبت می‌شود ممکن است هرکدام از این سندها مد نظر باشد. بنابراین لازم است قبل از هر چیز با تعریف هر یک از انواع سن مربوط به ساختمان‌ها آشنا باشیم.
سن واقعی
ساختمان‌ها هم مانند تمام چیزهای دیگر دارای عمر مفیدی هستند. بر این اساس هر خانه‌ای با افزایش سن فرسوده‌تر می‌شود. که این عمر مفید از زمان شکل‌گیری و شروع ساخت آن‌ها محاسبه شود. به لحاظ قانونی سن واقعی خانه از زمان دریافت جواز یا پروانه ساخت و شروع فرآیند پی‌ریزی و فونداسنیون ساختمان در نظر گرفته می‌ِشود. بر این اساس باید دقت کنیم که مهم نیست کل فرآیند عمرانی ساخت خانه چقدر طول بکشد. محاسبه سن واقعی ملک فقط به تاریخ دریافت پروانه و شروع عملیات فوندانسیون وابسته است.
سن بهره‌برداری
پس از پایان فعالیت اجرایی ساخت‌وساز ساختمان، محاسبه سن بهره‌برداری با در نظر گرفتن زمان شروع بهره‌برداری آن انجام می‌شود. به این صورت که پس از نصب کلیه انشعابات و امکانات ضروری، شروع سکونت و بهره‌برداری از ساختمان را به عنوان آغاز سن بهره‌برداری ساختمان در نظر می‌گیریم.
سن سندی
محاسبه سن سندی خانه با استفاده از پایان کار و سند تفکیکی بنا صورت می‌گیرد. پس از ساخت کامل ساختمان و اقدام برای دریافت پایان کار و صورت مجلس تفکیکی تاریخی در سند قطعی ملک درج می‌شود که این تاریخ تعیین کنند سن سندی خانه است.
مبنای محاسبه سن ساختمان
مبنای محاسبه انواع مختلف سن بنا متفاوت است. به طور کلی برای محاسبه سن سندی به تاریخ مندرج در پایان کار و صورت مجلس تفکیکی مجلس توجه می‌شود. در مورد سن واقعی تاریخ ثبت جواز و پروانه ساخت در نظر گرفته می‌شود. برای محاسبه سن بهره‌برداری بنا کافی است تاریخ ثبت کنتور خانه را بخوانیم.
نحوه محاسبه سن ساختمان
متداول‌ترین روشی که اغلب ما برای محاسبه سن خانه می‌شناسیم این است که به سراغ کنتور خانه برویم و تاریخ ثبت شده روی کنتور را بخوانیم. اما باید بدانیم که این روش فقط سن بهره‌برداری خانه را نشان می‌دهد.
یک روش دیگر برای اطلاع از سن بهره‌برداری ساختمان استفاده از قبض برق خانه است. تاریخ نصب کنتور درون یک کادر روی قبض برق ثبت می‌شود.
محاسبه سن ساختمان برای دریافت وام مسکن
علاوه بر موضوع فرسودگی خانه نکته مهمی که در رابطه با محاسبه سن ساختمان وجود دارد شرایط وام‌های مسکن و محدودیتی است که بانک‌ها برای سن بناها در نظر می‌گیرند. بر اساس قوانین موجود وام مسکن یکم به ساختمان‌هایی با حداکثر سن ۱۵ سال و وام مسکن اوراق به ساختمان‌هایی با حداکثر سن ۲۰ سال تعلق می‌گیرد.
نکته مهم در رابطه با سن بنا برای دریافت وام مسکن این است که مبنای سن ملک جواز یا پروانه ساخت خانه است و در حقیقت منظور از سن بنا سن واقعی آن است.
یک نکته مهم برای دریافت وام مسکن
یک نکته بسیار مهم در رابطه با سن بنا برای دریافت وام مسکن این است که ملاک محاسبه سال مندرج در پروانه یا جواز ساخت است. بنابراین ممکن است ما برای خرید خانه در محله تجریش اقدام کنیم که از زمان جواز ساخت آن مدت ۱۵ سال و شش ماه گذشته باشد و ما تصور کنیم که به علت این شش ماه اضافه وام مسکن یکم به این خانه تعلق نمی‌گیرد. اما با توجه به این که خانه مورد نظر همچنان به عنوان خانه‌ای با سن ۱۵ سال تمام در نظر گرفته می‌شود وام مسکن یکم به آن تعلق خواهد گرفت.
با وجود این بهتر است که قبل از هرگونه اقدامی برای خرید و فروش ملک و یا دریافت انواع وام مسکن به یک کارشناس مراجعه کنیم و با اطمینان کامل تصمیم بگیریم.
