هزینه انتقال سند اوقافی، مانند هر نوع انتقال مالی دیگر، به شرایط و موارد مختلفی بستگی دارد. هزینه اوقاف در انتقال سند ممکن است شامل هزینههای مختلفی مانند رسوم و عوارض قانونی، هزینههای کارشناسی و ارزش گذاری، هزینههای ثبت سند و … باشد. در مورد هزینه کارشناسی اداره اوقاف نیز، ممکن است مبلغی حدود ۱۵ درصد ارزش کارشناسی را تشکیل دهد، اما این مبلغ ممکن است در شرایط و موارد مختلف متغیر باشد و باید بر اساس شرایط مورد نظر، دقیقتر محاسبه شود.
بنابراین، برای دقیقتر کردن این موضوع، باید به مصوبات و تعرفههای اداره اوقاف مراجعه کرد و یا با نمایندگان قانونی مشورت کرد. در رابطه با هزینه انتقال سند ملک وقفی باید گفت که این هزینه به صورت مشترک به عهده خریدار و فروشنده می باشد. بنابراین اگر خریدار هستید باید نیمی از این هزینه را پرداخت نمائید.
ملک اوقافی به چه ملکی گفته می شود
ملکی که در اختیار اداره اوقاف باشد، در بازار مسکن با نام “ملک اوقافی” یا “وقفی” شناخته میشود. این ملکها قابل خرید و فروش هستند و شرایط خرید و فروش آنها با ملکهای شخصی متفاوت است. ملکهای وقفی به مدت ۹۹ سال به شخص خریدار واگذار میشوند و در طول این مدت، خریدار اقساطی را پرداخت میکند. به دلیل طولانی بودن مدت اقساط، مبلغ پرداختی بسیار کمتر از ملکهای شخصی است.
املاک وقفی توسط افراد و مالکان اصلی ملک وقف شدهاند و پس از آن به اداره اوقاف منتقل میشوند. اداره اوقاف میتواند این املاک را بر اساس شرایط خاص به شخصی دیگر واگذار کند. شایان به ذکر است که املاک اوقافی دارای سند هستند و با سندهای املاک شخصی تفاوت دارند.
نحوه خرید و فروش ملک اوقافی
در قانون مدنی ماده ۸۸ آمده است: «خرید و فروش ملک در صورتی که خراب شود یا «احتمال» آن وجود داشته باشد که منجر به خرابی شود، به طوری که انتقاع (استفاده) از آن ممکن نباشد، در صورتی جایز است که عمران (استفاده از ملک) آن متعذر (سخت باشد یا غیرممکن) باشد یا کسی برای عمران آن حاضر نشود» در این صورت و طبق این قانون فروش مال اوقافی صحیح است و از نظر قانونی مشکلی ندارد.
هر ملک شامل عرصه و اعیان است. عرصه به معنی زمین و اعیان به معنی ساختمانهای موجود بر زمین میباشد. املاک وقفی به معنی املاکی هستند که به وقفه داده شدهاند. وقف به معنی اهدا و اختصاص مال به موجب عقدی به نیت خیریه میباشد.
در املاک شخصی، عرصه و اعیان طبق قرارداد معامله میشوند. اما در املاک وقفی، معمولاً عرصه به وقف داده میشود و این به معنی این است که امکان انتقال سند رسمی عرصه از طریق فروش وجود ندارد.
اما اعیان در املاک وقفی قابل معامله هستند و میتوان آنها را به شخص دیگری انتقال داد. انتقال سند رسمی زمین ملک وقفی فقط از طریق اجاره امکان پذیر است. شخصی که عرصه را اجاره کرده، میتواند بنا بر آن اعیانی را که مد نظرش هستند، بر روی زمین بنا کند. هر زمان که اعیان از طریق خرید و فروش به شخص دیگری منتقل میشود، اجارهنامه عرصه آن ملک وقفی نیز باید به نام شخص جدید منتقل شود.
چگونه املاک اوقافی را تشخیص دهیم؟
با تحقیق و بررسی درباره ملک مورد نظر، اطلاعات بیشتری درباره وضعیت آن به دست خواهید آورد. میتوانید از اهالی منطقه و مشاورین املاک منطقه سوال کنید تا اطلاعات بیشتری درباره ملک وقفی دریافت کنید.
از طریق اداره اوقاف، میتوانید استعلام وقفی بودن یا نبودن ملک را بگیرید. البته، باید توجه داشت که اگر اداره اوقاف ملک را غیر وقفی اعلام کند، این به معنی عدم وقفی بودن ملک نیست و متولی آن ممکن است در جای دیگری باشد.
با مطالعه دقیق سند ملک، میتوانید به وقفی بودن یا نبودن آن پی ببرید. سند ملک وقفی با سند ملک شخصی تفاوتهایی دارد و با دقت در مطالعه آن، میتوانید به وقفی بودن ملک پی ببرید.
استفاده از هریک از راههای فوق میتواند در تشخیص ملک وقفی و انجام معامله صحیحی مفید باشد، اما بهترین روش ترکیبی از این راهها است تا اطمینان حاصل شود که ملک واقعاً وقفی بوده و معامله به صورت صحیحی صورت گرفته است.
یکی از روش های امن و مطمئن در هنگام خرید و فروش آپارتمان به عنوان مثال خرید آپارتمان در بندرعباس مراجعه به وبسایت و سوپراپلیکیشن آقای املاک با مدیریت مهندس”ایمان خدابخش ، بنیانگذار و مدیرعامل پلتفرم آقای املاک” است. آقای املاک در کنار طراحی چندین ابزار حرفه ای برای فعالان صنعت ساختمان، با استفاده از مشاوران بسیار حرفه ای و دارای مجوز از اتحادیه املاک شما را در این مسیر با ارائه خدمات و نکات مهم در این زمینه راهنمایی خواهند کرد.
تفاوت سند اوقافی با سند ملک شخصی
یکی از تفاوتهای ملک اوقافی با ملک شخصی، در نوع سند آنها است. در حقیقت خریدار، مالک ملک وقفی نخواهد بود و به این معناست که اجازه رهن، اجاره، ساخت و ساز و فروش ملک وقفی را به طور مستقل ندارد. تنها در شرایطی که اداره اوقاف راجع به آن تاییدیه داده باشد و شرایط بسیار خاص و مشخص باشد، این امکان وجود دارد. بنابراین، نحوه تنظیم سند ملک اوقافی با ملک شخصی تفاوت دارد. در سند ملک وقفی، به وقفی بودن آن اشاره شده و عبارت “شش دانگ از اعیان” در آن به چشم میخورد. اما در سندهای ملک شخصی، عبارت “شش دانگ از عرصه و اعیان” درج میشود. در صورتی که نیاز به اطلاعات درباره هزینه گرفتن سند اوقافی دارید، میتوانید از سازمان اوقاف مربوطه ملک پرسوجو نمائید.
چند نکات مهم در زمان انتقال اسناد اوقافی
یکی از نکات بسیار مهم در هنگام انتقال اسناد ملکی اوقافی ، انتقال اجاره نامه است. یعنی اگر شخصی برای خرید اعیان ملک وقفی اقدام می کند باید در کنار انتقال سند رسمی اعیان ملک، از انتقال اجاره نامه عرصه ملک وقفی به نام خود نیز اطمینان حاصل کند.
دیگر نکته این است که انتقال سند رسمی زمین املاک وقفی از طریق فروش امکان پذیر نمی باشد بلکه به موجب اجاره نامه منتقل می شود. البته اجاره عرصه املاک وقفی، با اجاره های معمولی متفاوت است. اجاره نامه املاک شخصی معمولا یک ساله تنظیم می شود. اما اجاره املاک اوقافی، بلند مدت می باشد.