برخی از کارشناسان بخش مسکن معتقدند، بانکها و موسسات مالی و اعتباری بزرگترین سوداگران بازار مسکن هستند، بر این اساس آنها برای کسب سود بیشتر اقدام به خرید خانه و احتکار آن میکنند، این درحالی است که دلالان بخش مسکن با انجام معاملات صوری و کاغذی همواره قیمت مسکن را بالا میبرند، در صورتی که هیچ گونه نظارتی برای سروسامان دادن این وضعیت انجام نمیدهند.
به گزارش ملکرادار و به نقل از فرارو، برای ساماندهی چنین وضعیتی اخذ مالیات از خانههای خالی به عنوان راهکاری برای اصلاح وضعیت بازار مسکن و عرضه خانههای خالی به بازار چند سالی است که در دستور کار قرار گرفته، اما هنوز این سیاست درست و حسابی به مرحله اجرا گذاشته نشده است.
در همین زمینه مهدی روانشادنیا کارشناس بازار مسکن با تاکید بر اینکه برای به نتیجه رسیدن این موضوع باید قوانین حوزه مالیات با یکدیگر تجمیع شوند، گفت: اگر اخذ مالیات از خانههای خالی با قانون مالیات بر عایدی سرمایه با هم هماهنگ باشند و در قالب یک قانون به تصویب برسند، قدر مسلم از جامعیت بسیار زیادی برخوردار خواهند شد، این در حالی است که شناسایی خانههای خالی امری بسیار دشوار بوده و به این راحتی نیست که بتوان خانه خالی که به قصد احتکار خالی مانده را شناسایی کرد، چرا که برخی از خانههای به دلایل فنی و حقوقی خالی هستند و همین موضوع کار را بسیار مشکل میکند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: برای اخذ مالیات از خانههای خالی باید زیر ساختهای مناسب اطلاعاتی وجود داشته باشد، تا بتوان به اجرای موفق این طرح چشم دوخت، اما متاسفانه چنین چیزی وچود ندارد و در صورتیکه این امکان فراهم نباشد، احتمال فسازا بودن قانون و فعالیتهای زیر زمینی برای دور زدن قانون وجود دارد که این وضعیت میتواند خسارات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
نقش بانکها در ایجاد التهاب در بازار مسکن
احمدرضا سرحدی کارشناس بازار مسکن با اشاره به اینکه سوداگری بانکها و برخی از نهادها در بازار مسکن مشکلات بسیار زیادی را به وجود آورده است، اظهار داشت: اصول کارکرد بانک انجام فعالیتهای مالی است، نه سرمایهگذاری، اما با توجه به وضعیتی که در اقتصاد ایران وجود دارد، بانکها برای سامان دادن به وضعیت ناترازی خودشان و تامین منابع برای پرداخت سود سپردهگذاران خود، مجبور هستند در بازار ملک سرمایهگذاران کنند، تا بتوانند به حیات خودشان ادامه دهند.
وی افزود: این درحالیست که بازده بخش تولید در کشور نیز به هیچ عنوان آنقدر نیست که بانکها بتوانند با سرمایهگذاری در بخش تولید و تامین مالی این بخش، به سود قابل توجهی دست پیدا کنند، در چنین شرایطی بانکها با سرمایهگذاری بازار مسکن، باعث افزایش شدید قیمتها میشوند، بنابراین با توجه به این که آنها هم پول دارند و هم دارای قدرت هستند، اجازه کاهش قیمتها را نیز نمیدهد.
سرحدی گفت: در موضوع بدهکاران بانکی نیز بانکها خیلی رضایت ندارند که این اسامی منتشر شود و یا اینکه قوهقضاییه در رابطه با این پروندهها ورود کند، زیرا اغلب آنها تسهیلات را به وابستگان وشرکتهای زیر مجموعه خود پرداخت کرده اند و به نوعی این جیب به آن جیب کردهاند و طبیعتاً در چنین شرایطی نمیتوان انتظار داشت که وضعیت اقتصادی کشور روبراه باشد، آن هم در شرایطی که نظام اقتصادی در ایران بانکمحور است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه بازار مسکن در حال حاضر با سوداگری گره خورده است، اضافه کرد: بخش بزرگی از این سوداگری را بانکها در بازار مسکن انجام میدهند، زیرا هیچ فعالیتی به غیر از بخش نفت، گاز و انرژی مانند مسکن سودآور نیست و به اصطلاح طی چهار دهه گذشته اقتصاد ایران اقتصاد بساز بفروشی بوده و سودی که این بخش دارد، در هیچ کجای دیگر این سود وجود ندارد.
وی ادامه داد: به غیر از بانکها، نهادها و مجموعههایی مانند بنیادهای خاص در کشور و یا سایر نهادها در بازار ملک حضور دارند، اینها در بخش مسکنهای لوکس و لاکچری، مجتمعهای تجاری و مالها در بالای شهر و در بخش ساختوساز و خرید و فروش فعالیت میکنند، زیرا سودی که در این باره وجود دارد به هیچ عنوان قابل مقایسه با سرمایهگذاری در بخش مسکن برای طبقات متوسط و ضعیف جامعه نیست، بنابراین بانکها با توجه به اینکه وضعیت، اجازه کاهش قیمت را نمیدهند، که در نهایت دود آن به چشم مصرف کننده واقعی یعنی مردم عادی خواهد رفت.
سرحدی بیان کرد: ازسوی دیگر با توجه به سودی که در کار بساز بفروشی وجود دارد، سرمایه عظیمی که از طریق قاچاق اختلاس، پولشویی و…، به دست میآید در این بازار به اصطلاح تمیز شده و یا ارزش آن حفظ میشود بنابراین تا وقتی که بساط بساز بفروشی در کشور وجود داشته باشد، نمیتوان انتظار داشت بازار مسکن سروسامان بگیرد، این درحالیست که در کشورهای دیگر اینچنین خانه ساخته نمیشود و به اصطلاح بساز بفروشی وجود ندارد، بلکه در کشورهای پیشرفته خانه را بیشتر شهرداریها میسازند یا اینکه شرکتهای بزرگی مبادرت به این کار میکنند، اینچنین نیست که یک فردی بخواهد خانه بسازد و بعد در قبال آن هیچگونه مسئولیتی نداشته باشد.