رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران گفت: به‌دلیل وجود قانون‌های فرادست و ملاک عمل، شهرداری‌ها و دولت نمی‌توانند برای این تجمیع همه را ملزم کنند که به پروژه نوسازی بافت فرسوده تهران بپیوندند و اگر کسی نخواهد، می‌تواند استنکاف کند. در صورتی که بافت فرسوده چالش ملی و بحران فراگیر است، بنابراین باید قانون فرادست را اصلاح کنیم که شهرداری‌ها بتوانند افراد را به مشارکت در نوسازی ملزم کنند.
به گزارش ملک رادار و به نقل از دنیای اقتصاد، با وجود اینکه ۳۲ دستگاه اجرایی مسوول در امر نوسازی بافت‌های فرسوده، اهتمام چندانی به ادای تکالیف خود ندارند، طرح شهرداری تهران برای کاهش هزینه‌های نوسازی، رشد ۶۸ درصدی در این زمینه را طی ۵ ماه نخست امسال رقم زده است.
حدود ۳ هزار و ۲۷۰ هکتار معادل ۵ درصد از مساحت کل تهران را بافت فرسوده تشکیل می‌دهد؛ بافتی که هم به لحاظ ایمنی در برابر حوادثی مانند زلزله آسیب‌پذیر است و هم به لحاظ آسیب‌های اجتماعی با چالش اساسی روبه‌رو است.
عبادالله فتح‌اللهی، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در این رابطه، با بیان اینکه ۳۲ دستگاه اجرایی در نوسازی مسوولیت دارند و بدون حضور منسجم، وظیفه‌مند و مسوولیت‌پذیر دستگاه‌های مربوطه، امکان بازآفرینی و نوسازی یک محله به‌صورت کامل وجود ندارد، گفت: در صورت تحقق نوسازی بدون مشارکت همه دستگاه‌های مرتبط، محدودیت‌ها و مشکلاتی وجود خواهد داشت که نارضایتی ساکنان را در پی خواهد داشت.
دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلان‌شهر تهران بر ضرورت ایفای نقش تمام ذی‌نفعان در فرآیند نوسازی از جمله دولت مرکزی، دولت محلی (شهرداری)، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، مالکان، ساکنان و… تاکید کرد و افزود: برای تحقق مدیریت هماهنگ، انسجام و ساماندهی ساختار نقش‌آفرینان چه در درون مجموعه مدیریت شهری و چه سایر دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی دولتی ضروری است.
ما موظف هستیم در درون شهرداری سازوکاری برای اولویت تخصیص، تامین و هدایت بودجه در دل محله‌های هدف که از چالش‌های عمیق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رنج می‌برند مهیا کنیم. طبعا استانداران و فرمانداران محترم نیز در کنترل و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی ذی‌مدخل در امر نوسازی، نقش خواهند داشت.
از سوی دیگر محمد سالاری، عضو شورای شهر تهران با انتقاد از عمر مفید پایین ساختمان‌ها در کشور و نیز کیفیت نامطلوب بسیاری از ساختمان‌های نوساز، گفت: همه مجموعه‌های مرتبط در این زمینه، مسوولیت خطیری بر عهده دارند.
متاسفانه هنوز شاهدیم در حوزه ساخت‌وساز همه مردم بدون هیچ پیش‌نیازی می‌توانند به حوزه ساخت‌وساز ورود کنند. وی تاکید کرد: قسمت عمده سرمایه ملی در حوزه صنعت ساختمان به‌کار گرفته می‌شود و قطعا ورود به این حوزه نیازمند پیش‌نیازهای تخصصی است.
چالش گستردگی بافت‌های فرسوده
سالاری ادامه داد: یکی از مهم‌ترین چالش‌های شهرسازی در کل کشور به‌ویژه کلان‌شهر تهران، چالش گستردگی بافت‌های فرسوده است. در شهر تهران ۳ هزار و ۲۷۰ هکتار بافت فرسوده تمام عیار وجود دارد که تمام مولفه‌های ریزدانگی، نفوذناپذیری و ناپایداری را به‌صورت توامان دارد.
افزون بر این حدود ۸ هزار هکتار بافت ناپایدار در تهران وجود دارد که حداقل یکی از سه مولفه مذکور را داراست. وی اضافه کرد: این موضوع در کنار حضور گسل‌های فراوان در شهر تهران و امکان وقوع حوادث غیرمترقبه به‌ویژه زلزله و از سوی دیگر با وجود شبکه‌های انتقال نیرو اعم از آب و فاضلاب، برق، گاز و مخابرات به خاطر نبود کانال‌های تاسیسات شهری مشکل اساسی داریم.
این موارد باعث نگرانی دوچندان شده که اگر زلزله رخ دهد، نه تنها در بافت فرسوده با مشکل جدی رو به رو می‌شویم، بلکه حتی احتمالا امکان امداد رسانی نیز وجود نخواهد داشت. از این رو برای برون‌رفت از این معضل بزرگ، در گام اول همه سازمان‌های مسوول باید ورود جدی داشته باشند.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران نیز اعتقاد دارد مدیریت هماهنگ برای تحقق نوسازی بافت فرسوده بهتر از مدیریت یکپارچه عمل خواهد کرد، چرا که تمام دستگاه‌های ذی‌مدخل و مسوول در این حوزه، با حفظ هویت خود در راستای خدمت به ساکنان بافت‌های فرسوده تلاش می‌کنند و مدیریت شهری نیز در این صورت، هماهنگ‌کننده اجرایی شدن وظایف دستگاه‌ها و نهادهای مذکور خواهد بود.
فتح‌اللهی در ادامه سخنان خود، به استقرار ۵۰ شرکت مشاور در قالب دفاتر خدمات نوسازی در ۱۴۹ محله بافت فرسوده اشاره کرد و گفت: دفاتر خدمات نوسازی، اتاق فکر فنی و توسعه بازآفرینی محله هستند که طرح‌ها را مطالعه می‌کنند و بر اساس اقتضائات بودجه‌ای و محلی از طریق شهرداران نواحی در شهرداری منطقه به تصویب می‌رسانند.
به گفته وی، بخشی از طرح‌های مصوب در دفاتر خدمات نوسازی نیازمند کمک دستگاه‌های دیگری همچون بهزیستی، کمیته امداد، شرکت‌های آب، برق، گاز و غیره است که پس از هماهنگی در جلسات ستاد بازآفرینی پایدار شهر تهران وارد مرحله اجرا می‌شود.
رشد نوسازی در سال ۹۶
دبیر ستاد بازآفرینی پایدار کلان‌شهر تهران از رشد ۶۸ درصدی نوسازی در ۵ ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با بازه زمانی مشابه در سال گذشته خبر داد و خاطرنشان کرد: این رشد پس از ابلاغ بسته تشویقی نوسازی اتفاق افتاد که توانست ۲۵ درصد از هزینه ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده را تقلیل دهد؛ گرچه برخی از دستگاه‌ها در این زمینه به تعهدات خود عمل نکردند.
فتح اللهی تاکید کرد: ۵ درصد از مساحت شهر تهران بافت فرسوده است که ۲۲ درصد از پلاک‌ها و ۱۵ درصد از جمعیت شهر را شامل می‌شود. با مقایسه این سه رقم می‌توان به میزان فقر سرانه‌ها، فشردگی و تراکم جمعیت بالا در بافت‌های فرسوده پی برد.
در مقابل ۵ درصد از شهر تهران نیز به‌عنوان اراضی ذخیره نوسازی مشخص شده بودند و طراحان طرح‌های تفصیلی و جامع بر این باور بودند که ضعف ۵ درصد اول را با توانایی ۵ درصد دوم پوشش دهند و نوسازی در شهر به‌صورت دینامیک رخ دهد.
این در حالی است که محمد سالاری، با یادآوری این موضوع که اصل بافت فرسوده در واحدهای زیر ۱۰۰ مترمربع مشهود است، گفت: اگر بخواهیم مقایسه‌ای در مدل‌های نوسازی ایران با دیگر کشورها داشته باشیم، باید بگویم بسیاری از کشورهای موفق از مدل نوسازی بلوک شهری استفاده کردند و ما در ایران به شیوه پارسلی استفاده می‌کنیم و حداکثر مشوق‌هایی هم برای تجمیع ارائه می‌کنیم.
البته به لحاظ اطلاع‌رسانی، دفاتر نوسازی توانسته‌اند میزان آگاهی مردم ساکن بافت فرسوده را زیاد کنند و به آنها بقبولانند که اگر ملک خود را با املاک ریزدانه مجاور تجمیع و نوسازی کنند، بسته‌های تشویقی بیشتری به آنها ارائه می‌شود.
اما با وجود همه این اقدامات، در حال حاضر شاهد تجمیع دو یا چند پلاک هستیم،. سالاری یادآور شد: اگر تجمیع پلاک‌های نوسازی شده یک بلوک کامل شهری را شامل شود، علاوه‌بر دو طبقه تراکم تشویقی، در صورت ارائه طرح توجیهی به سازمان نوسازی ۲ طبقه تراکم تشویقی دیگر نیز به پروژه تعلق خواهد گرفت که مشوق خوبی محسوب می‌شود.
Loading ...
