مقایسه بازارهای مالی (دلار، مسکن، طلا و بورس) در سال ۹۷ برای سرمایه‌گذاری

به روز رسانی: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷

با فرا رسیدن سال جدید و انتشار گزارش‌های مختلف اقتصادی، ارزیابی‌ها از اینکه جذاب ترین بازارها برای سرمایه‌گذاری در این سال چه خواهد بود نیز شروع می‌شود. با نگاهی به عملکرد هر بازار در طول زمان و بازدهی که بازار مربوطه در پایان سالی که گذشته می‌توان به ارزیابی نسبی خوبی از بازارها دست پیدا کرد.

به گزارش ملک رادار و به نقل از تسنیم، بر اساس گفته‌های محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در سال ۹۷ نرخ تورم ۹ درصد پیش‌بینی شده است. مجلس شورای اسلامی هم نرخ رشد اقتصادی را ۳ درصد پیش‌بینی کرده است. از سویی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی نرخ ارز را بین ۴۰۰۰ تا ۴۱۰۰ تومان در نظر گرفته است.

با در دست داشتن اطلاعات فوق اگر بتوان به میزان نقد شوندگی، ریسک و بازدهی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای گوناگون پرداخت می‌توان کارایی بازارهای مختلف اعم از بازار مسکن، بازار سرمایه، بازار طلا و ارز را مورد بررسی قرار داد.

تداوم وابستگی بورس به سود بانکی

بازار بورس از ابتدای سال ۹۶ قریب به ۲۶ درصد بازدهی را عاید سهامداران خود کرد، که این روند هماهنگ با پشتوانه بنیادی رشد سودآوری شرکت‌ها بود.

بورس تهران در سال‌های گذشته وابستگی به نرخ سود بانکی را نشان داد. تحلیل‌گران معتقدند در سال ۹۷ هم نیز این روند تداوم خواهد داشت و با انگیزش مثبتی رو به رو نمی‌شود. در بخش سوددهی شرکت‌ها نیز دو متغیر قیمت‌های جهانی و شرایط نرخ ارز در داخل از اهمیت بالایی برخوردار است و کفه به سمت عامل نرخ ارز داخلی وابسته‌تر است. با انتظار تداوم رشد سودآوری کل شرکت‌های بورسی در دامنه بیست تا بیست و پنج درصدی نسبت به سال ۹۶ راه دستیابی به بازدهی مشابه در شاخص کل تا محدوده ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار واحدی را در افق سال ۹۷ هموار می‌سازد.

واحد تحقیق و توسعه شرکت بورس هم در پژوهشی مشخص ساخته است که با کاهش درآمد گروه‌های پالایشی با نفت بشگه ای ۵۰ دلار، شرایط روشن‌تری برای گروه‌های ساختمانی پیش بینی می‌شود. از سویی با بالارفتن نرخ ارز شرکت‌های صادرات محور بازار سهام وضعیت بهتری دارند.

احتمال رشد معاملات مسکن

در بازار مسکن آمارها تا پایان سال ۹۶ نشان می‌داد که تعداد معاملات مسکن در شهر تهران افزایش داشت. به طوری که سامانه ثبت املاک و مستغلات کشور در پایان ماه بهمن مشخص کرد تعداد معاملات در کشور نسبت به مدت مشابه سال ۹۵ رشد ۲۲ درصدی داشته است. برخی تحلیلگران بر اساس این داده‌ها پیش‌بینی می‌کنند که حجم معاملات در سال ۹۷ کماکان رشد خواهد داشت و این بازار را برای سرمایه‌گذاری جذاب می دانند.

آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی در انتهای سال ۹۶ نشان داد که قیمت مسکن در ماه‌های پایانی این سال افزایش نشان داد. مجید کیان‌پور، عضو کمیسیون عمران مجلس این موضوع را حاکی از شکل گرفتن نوعی حباب در بازار مسکن می‌داند که در سال ۹۷ نیز این حباب تخلیه نمی‌شود، وی می گوید که احتمال دارد این حباب قیمتی در بخش مسکن تا سه سال دیگر ادامه پیدا کند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با تفکیک میان گران شدن قیمت مسکن و حجم معاملات، بالارفتن قیمت‌های مسکن را در سال ۹۶ نشانه رونق نمی‌داند و می گوید که عرضه گران مسکن توسط مردم نشان می‌دهد آنها نمی خواهند ارزش پول و دارایی شان از بین برود. این شرایط نشانه رونق بازار نیست، بلکه افزایش حجم معاملات نشانه رونق واقعی است.

وی نوسانات در بازار بورس، بازار طلا، سکه و ارز را عامل مهم تاثیر گذار بر بازار مسکن طی سال ۹۷ می‌داند و بر این نظر است که تا زمانی که کنترل بر این بازارها به درستی اعمال نشود، بخش مسکن هم از نوسانات آنها تاثیر می‌گیرد.

دلار چند؟

سرمایه‌گذاری در ارز، هر چند این سرمایه گذاری روشی پر ریسک است، اما تجربه نشان داده که هر زمان عاملی خارجی یا داخلی سیگنال داده است که بازار ارز دارای جذابیت است، عده زیادی به سمت خرید و فروش آن متمایل شده‌اند.

در سال ۹۷ هم عواملی همچون آینده روابط سیاسی ایران در قالب توافق نامه برجام و تداوم دشمنی‌های غرب می‌تواند در سرنوشت بازار ارز تاثیر زیادی داشته باشد. از سویی در بعد داخلی عملکرد اقتصادی (صادرات و واردات)، سیاست‌های بانک مرکزی درباره نرخ ارز و تک نرخی کردن ارز، ارزش پول ملی، تورم و تقویت صادرات می‌تواند شرایط تعیین کننده بازار ارز قلمداد شوند.

نقطه مشترک تحلیل‌ها این است که قیمت دلار در سال آینده از رقم ۴۰۰۰ تومان پایین‌تر نخواهد آمد. اما برخی تحلیل‌ها محدوده نوسان را حول حوش ۴۱۰۰ تا ۴۳۰۰ تومان ارزیابی می‌کنند.

برخی تحلیل‌ها می گوید که اگر در سال آینده به رقم ۵ هزار تومان برسد بازدهی سرمایه‌گذاری در آن به کمتر از ۱۵ درصد خواهد رسید و ریسک سرمایه‌گذاری در آن دیگر منطقی نیست.

البته شاهد آن هستیم که در بازار غیر رسمی، دلار هم اکنون تا ۷۰۰۰ تومان نیز معامله می‌شود و تاثیرات غیر قابل چشم پوشی را بر دیگر بازارها گذاشته است.

بانک‌ها قربانی سایر بازارها

سرمایه‌گذاری در بانک‌ها هر چند کم ریسک‌ترین نوع سرمایه‌گذاری است، اما با مطرح شدن کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی به کمتر از ۱۵ درصد در سال ۹۷ می‌توان گفت سرمایه‌گذاری دیگر جذابیت خود را به شکل کامل از دست داده است و بانک‌ها با احتمال زیاد برای از دست ندادن سهم خود از سرمایه‌گذاری‌های مردمی به دنبال راه‌های جایگزین خواهند بود.

معیار مشخص سرمایه‌گذاری این است که افراد به دنبال این هستند که بازاری را انتخاب می کنند که ریسک در آن کمتر باشد. به همین سبب در سال ۹۶ شاهد بودیم که علی رغم حرف و حدیث‌های بسیار درباره اصلاح نظام بانکی، دستاوردی حاصل نشد و در انتهای سال با طرح فروش اوراق یکساله با سود ۲۰ درصدی حتی موضوع کنترل نرخ سود بانکی نیز اجرایی نشد. طرح فروش اوراق یکساله توسط بانک‌ها به منظور کنترل مقطعی بازار ارز انجام شد. به نظرمی‌رسد که تا زمانی که بانک مرکزی و دولت قدم‌های اساسی را برای اصلاح نظام بانکی بر ندارند و سوددهی بانک‌ها را برای اصلاح بازارهایی مثل ارز انجام دهند، بانک‌ها همچون محلی برای کسب سود بدون ریسک تلقی خواهند شد.