تلاش مشاوران املاک برای تحریم دیوار: دیوار بدون مشاور یا مشاور بدون دیوار؟

در شرایطی که دیوار ورود به فرآیند عقد قراردادهای ملکی را تکذیب می‌کند اما در روزهای گذشته هشتگ «تحریم دیوار» در میان مشاوران املاک داغ شده است. دور جدید اختلافات میان پلتفرم دیوار و مشاوران املاک پس از آن آغاز شد که رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران اتهاماتی را علیه دیوار مطرح کرد.

در هفته اول بهمن ماه مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، اتهامات جدیدی را علیه پلتفرم دیوار مطرح کرد. خسروی عنوان کرد که دیوار وارد فرآیند عقد و تنظیم قرارداد خرید و فروش و اجاره شده یا با ورود به خانه افراد، اقدام به ثبت قراردادهایی با کمیسیونی کمتر از دفاتر مشاور املاک می‌کند. چند روز بعد دیوار با انتشار اطلاعیه‌ای در اینستاگرام این موضوع را تکذیب کرد؛ اما در پایین همین پست و در شبکه‌های اجتماعی دیگر هشتگ تحریم دیوار از سوی برخی مشاوران املاک ترند شد. این مشاوران به روش کار دیوار اعتراض دارند.

دیوار قرارداد می‌بندد، نمی‌بندد؟

اشاره رئیس اتحادیه مشاوران املاک به موضوع تنظیم قرارداد با کمیسیونی کمتر میان خریدار و فروشنده یا مالک و مستاجر احتمالا به سایت «آدرس» است. آدرس که از استارت‌آپ‌های حوزه مسکن به شمار می‌رود در معرفی خود آورده است که «پس از پسندیدن خانه، قرارداد اجاره زیرنظر کارشناس حقوقی و ارزان‌تر از نرخ اتحادیه املاک انجام می‌شود. به درخواست شما امکان عقد قرارداد در محل ملک و همچنین دریافت کد رهگیری املاک وجود دارد.» در حقیقت «آدرس» یک دفتر مشاوره املاک است که به صورت آنلاین فعالیت می‌کند. اما موضوع اینجاست که مدتی پیش پلتفرم دیوار، آدرس را خرید و احتمالا همین موضوع از سوی رئیس اتحادیه مورد اشاره قرار گرفته است.

هرچند فعالیت آدرس محدوده جغرافیایی کمی را در بر می‌گیرد؛ اما روش کار آن منجر به نگرانی مشاوران املاک شده است. آنها نگرانند اتفاقی که با ظهور تاکسی‌های اینترنتی برای آژانس‌های کرایه اتومبیل رخ خداد برای آنها تکرار شود. اما موضوع عقد قرارداد تنها مسئله‌ای نیست که مشاوران املاک را از پلتفرم دیوار ناراضی کرده است.

آیا مشاوران املاک حذف می‌شوند؟

در زیر پست اینستاگرامی دیوار درباره تکذیب ورود به موضوع عقد قراداد ملکی، برخی مشاوران املاک از مشکلات خود گفتند. ملک‌رادار برای آنکه دغدغه‌ها و مسائل مشاوران املاک در دوران رکود بازار مسکن را به صورت دقیق‌تر منعکس کند، یک نظرسنجی میان آنها انجام داد. در این نظرسنجی از مشاوران پرسیده شد: «برخی از مشاوران در چند روز اخیر پس از صحبت‌هایی که در اتحادیه املاک مطرح شده است تصمیم به تحریم دیوار گرفته‌اند. از نظر شما علت این تحریم چیست؟ آیا آیا با آن موافقید؟» در ادامه نیز از مشاوران خواسته شده بود در صورت تمایل نظر خود را درباره این موضوع برای ملک‌رادار بنویسند.

نتیجه به دست آمده از این نظرسنجی تلگرامی نشان می‌دهد تعداد مشاورانی که موافق این تحریم هستند تقریبا ۳ برابر کسانی است که مخالفند. بدین ترتیب می‌توان گفت بخش بزرگی از مشاوران املاک مشکلات بزرگ و کوچکی با دیوار دارند.

مشاوران املاک در بیان نظرات خود، به موضوعات مختلفی اشاره کرده‌اند که می‌توان آنها را این‌گونه دسته‌بندی کرد:

•  افزایش شدید دو سه برابری هزینه ثبت آگهی طی یکسال گذشته توسط دیوار
•  حذف شدن عکس یا حتی کل آگهی پس از انجام ویرایش
•  حذف آگهی زودتر از موعد مقرر
•  ایجاد ارتباط مستقیم میان خریدار و فروشند یا مالک و مستاجر و حذف مشاوران املاک
•   ثبت آگهی‌های تقلبی و افزایش بی‌منطق قیمت‌ها و ایجاد تورم

به اعتقاد این دسته از مشاوران املاک، ثبت آگهی از سوی مردم در دیوار و مراجعه به دفاتر اسناد برای ثبت قرارداد، باعث می‌شود مشاوران املاک از این بازار حذف شوند. این موضوع پیش از این نیز با انتقاد رئیس اتحادیه املاک روبرو شده بود. همچنین برخی مشاوران می‌گویند قیمت‌هایی که در دیوار ثبت می‌شود با واقعیت‌های بازار همخوانی ندارد و این موضوع کار آنها را دشوار کرده است.

برخی مشاوران پیشنهاد کرده‌اند که اتحادیه املاک یک سایت برای ثبت آگهی‌های ملکی راه‌اندازی کند. چنین طرحی با ظهور تاکسی‌های اینترنت از سوی آژانس‌های کرایه اتومبیل در پیش گرفته شد؛ اما به سرعت شکست خورد. حتی اتحادیه تاکسیرانی تهران نیز اپلیکیشن مشابهی عرضه کرد؛ اما نتوانست به موفقیت برسد.

در مقابل کسانی که خواستار تحریم و حتی برخورد با دیوار هستند، مشاوران املاک دیگری چنین کاری را مناسب نمی‌دانند. به اعتقاد آنها در شرایطی که بازار مسکن با رکود روبرو شده، انتشار آگهی اجاره یا فروش در دیوار و پلتفرم‌های دیگر می‌تواند به کار مشاوران املاک کمک کرده و حتی بازار را رقابتی کند. برخی از این مشاوران به ملک‌رادار گفتند که آگهی‌های منتشر شده در دیوار یکی از محل‌های کسب درآمد آنها است.

به نظر می‌رسد رکود بازار مسکن و کوچک شدن این بازار بیش از هرچیز منجر به نارضایتی فعالان عرصه مسکن شده است و در صورتی که سایه رکود از سر بازار املاک کم شود، هرکدام از بازیگران این عرصه می‌توانند سهم مناسب خود را داشته باشند.