* دکتر احسان محمدیان نیک پی، تحلیلگر مالی اقتصادی مجموعه ملکرادار
سرمایهگذاری روشی برای خلق ثروت است به گونهای که در آن، فرد با تحمل سطح مشخصی از ریسک انتظار دارد که عایدی بیش از بازار بدون ریسک (بانک، اوراق مشارکت و …) کسب کند[۱]. در کشورهایی همانند ایران که گاه و بیگاه با تورمهای مزمن و بیثباتی اقتصادی دست و پنچه نرم میکند، حضور در بازار مالی علاوه بر دید سرمایهگذاری با هدف حفظ ارزش دارایی نیز صورت میپذیرد. بر این اساس، در نوشتار حاضر قصد داریم با نگاهی تحلیلی به بررسی روند بازارهای مالی و اقتصادی مختلف همانند مسکن، دلار، سکه و بورس در سال ۱۳۹۸ بپردازیم.
مسکن
بازار مسکن در سال ۹۷ به تبعیت از وضعیت نابسامان اقتصاد کشور و تجربه رکود چند ساله، از رشد قابل توجهی برخوردار بود، به گونهای که متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان در شهر تهران نسبت به متوسط این قیمت در سال ۱۳۹۶ از رشد حدود ۸۰ درصد برخوردار بوده است.
این امر در حالیست که در برخی از نقاط شهر تهران رشد قیمتی بیش از ۱۰۰ درصد تجربه شده است. تورم ملکی در سایر شهرهای کشور نیز با الگویی همانند شهر تهران و البته سرعتی به مراتب کندتر تطبیق با رشد تورم و نقدینگی در اقتصاد کشور را طی نموده است.
با توجه به عواملی چون توانپذیری قیمت مسکن، تضعیف قدرت خرید خانوار و سمت تقاضا و همچنین رشد شدید قیمت مسکن طی سال گذشته، رشد متوسط بازار مسکن بیش از سطح عمومی تورم در سال ۱۳۹۸ امری دشوار و توام با ریسک بالا ارزیابی میباشد.
همچنین طی نوشتارهای قبلی بیان شد که بار اصلی رشد بخش مسکن در سال ۱۳۹۸ با توجه به عقبماندگی اجارهبها نسبت به قیمت مسکن بیشتر بر روی اجارهبها متمرکز میباشد. در نتیجه اینگونه به نظر میرسد که سرمایهگذاری در بخش مسکن برای سال جاری توام با ریسک زیاد بوده و همچنین با توجه به جنس این بازار با خواب پول بیشتر از سایر بازارها همراه خواهد بود.
دلار
نرخ دلار به عنوان یکی از پارامترهای پیشران در اقتصاد کشور، مسیری صعودی و پرتلاطم را در سال ۱۳۹۷ طی نمود بطوریکه متوسط قیمت این ارز مرجع در سال ۹۷ با رشدی بیش از ۱۵۰ درصد نسبت به سال ۹۶ به مبلغی حدود ۱۰۵،۰۰۰ ریال رسید.
طی نیمه دوم این سال، نظارت بانک مرکزی بر بازار ارز شکل نسبتا مناسبتری به خود گرفت. طی این دوره بانک مرکزی با اتخاذ سیاستهایی همانند کنترل صرافیهای حاضر در دوبی، اعمال محدودیت بر تراکنشهای بانکی، اتخاذ سیاست شناور مدیریت شده در بازار ارز، کنترل مناسبتری بر این بازار مهم پیدا کرد و تا حد امکان از سفتهبازیهای بیثباتکننده جلوگیری کرد.
با عنایت به مطالب عنوان شده، احاطه نسبتا مناسب بانک مرکزی بر نرخ ارز طی چند ماه اخیر و همچنین کششپذیری اقتصاد کشور نسبت به نرخهای بالای ارز، سرمایهگذاری ارزی افراد در قیمتهای حاضر از درجه ریسک نسبتا بالایی برخوردار میباشد. لازم به ذکر است که تحلیل مورد اشاره با فرض حفظ جریان ورودی ارز به اقتصاد کشور صورت پذیرفته است.
سکه
در ایران نرخ دلار آزاد و روند اونس جهانی از جمله عوامل تعیین کننده قیمت سکه طلا میباشند بهگونهای که نرخ سکه از همبستگی بالای ۸۰ درصد با نرخ دلار آزاد برخوردار است. با رشد نرخ دلار در سال ۹۷ مسیر سکه نیز روندی صعودی و شتابان را طی نمود که این روند با رشد نسبی اونس جهانی طلا نیز تقویت شد.
متاسفانه طی سال ۹۷ سیاستهای بانک مرکزی در تحویل سکه فیزیکی در سررسیدهای مختلف به مردم در جلوگیری از رشد قیمتی شدید سکه کارگر نیفتاد و سکه طلا با توجه به رشد نسبی اونس جهانی و رشد شتابان قیمت دلار، قلههای جدید قیمتی را فتح نمود. با توجه به پیشبینیها از آینده اونس جهانی (رشد ملایم) و همچنین نرخ دلار در اقتصاد کشور، خرید و نگهداری صرف سکه و طلا به عنوان سرمایهگذاری توام با ریسک نسبتا بالا ارزیابی میشود. لازم به ذکر است که همانند بخش قبل، تحلیل مورد اشاره درباره قیمت سکه و طلا با توجه به ارتباط تنگانگ آن با نرخ دلار آزاد با فرض حفظ جریان ورودی ارز به اقتصاد کشور و ثبات نسبی آن صورت پذیرفته است.
بورس
بازار بورس برخلاف دو بازار سکه و دلار از شوکهای منفی اقتصادی تاثیری منفی میپذیرد و با کاهش همراه است. در سال ۱۳۹۷ علیرغم رشد شدید بازارهای سکه و دلار، متوسط شاخص کل بورس از رشد ۶۲ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۶ برخوردار بوده است.
طی سال ۱۳۹۷ شوکهای منفی چون تحریم، اصرار دولت بر استفاده از دلار مرجع (۴۲،۰۰۰ ریال) در نرخگذاری کالاهای اساسی علیرغم رشد شدید بهای تمام شده شرکتهای بورسی در پنج ماهه ابتدایی سال، ایجاد موانع صادراتی متعدد برای شرکتهای بورسی، کاهش صادرات برخی از شرکتهای مهم بورسی در مقاطعی از سال و صدور بخشنامههای متعدد از جمله عواملی بود که موجبات رشد کمتر از حدانتظار در بازار سرمایه را موجب شد.
در سال جاری با فرض حفظ سطح ریسک مترتب بر بازار سرمایه کشور در سطح فعلی و همچنین با توجه به رشد ملایم نرخ ارز در سامانه نیما، برطرف شدن موانع صادراتی برخی از شرکتهای بورسی مهم و ثبات نسبی در نرخهای جهانی کالاهای اساسی انتظار عمده فعالان اقتصادی از رشد بازار سرمایه کشور حکایت دارد. در نتیجه به نظر میرسد این بازار گزینه نسبتا کمریسکتری از سایر بازارهای مورد اشاره در امر سرمایهگذاری برای سال جاری باشد.
نتیجهگیری
انتظارات موجود در عوامل اقتصادی حاضر در بازارهای مالی و کششپذیری بازارهای مالی مختلف در مقابل افزایش قیمت و تغییرات رخ داده در جبهه عرضه و تقاضا از جمله عوامل مهم در سوق دادن درآمد و منابع مالی افراد به سمت بازارهای مالی مختلف با هدف سرمایهگذاری است.
همچنین بیان شد که تشکیل پرتفولیو (سبد سرمایهگذاری) به منظور کاهش ریسک سرمایهگذاری از جمله مسایل مهم در مبحث مدیریت ریسک و سرمایه میباشد. بر این اساس و با توجه به مطالب ذکر شده به نظر میرسد که در فضای کنونی اقتصاد کشور، بازار سرمایه از پتانسیل نسبتا بالاتری در مقابل سایر بازارهای مالی برای رشد بیش از بازار بدون ریسک در قبال پذیرش سطح معینی از ریسک برخوردار است. بر این اساس اختصاص بخش بیشتری از سرمایه افراد به مشارکت در این بازار و اختصاص وزن کمتری از سرمایه به حضور در سایر بازارها استراتژی منطقی به نظر میرسد.
۱- سرنوشت قیمت مسکن در سال ۹۸ + ویدئو
[۱] لازم به ذکر است که یکی از اصولیترین مسایل در امر سرمایهگذاری علیالخصوص برای افراد مبتدی و کمتجربه تشکیل سبد سرمایهگذاری به منظور حداقل کردن ریسک سرمایهگذاری میباشد.
8 Comments
بازخورد: آشفته بازار مسکن و لزوم ورود فعال سیاستگذار به این بازار - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: حذف قیمت از سایتهای ملکی چه تاثیری بر بازار مسکن دارد؟ - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: پیشبینی روند بازار مسکن براساس دادههای تاریخی و کاهش حجم معاملات - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: پیشبینی روند عرضه مسکن - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: تحلیل تکنیکال بازار مسکن و آینده نزدیک و دور آن - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: کوچ طبقاتی مستاجران - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: چشمانداز معاملات مسکن تهران؛ ادامه رکود یا امید به رونق - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار
بازخورد: بررسی روند بازار مسکن در پاییز ۹۸ و پیش بینی بازار مسکن در زمستان - وبسایت خبری تحلیلی ملک رادار